Tarih : 08/05/2025

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile ortak basın toplantısında konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şu şekilde:

Geçtiğimiz yıl Irak’a yaptığım ziyaretle birlikte ilişkilerimizde ciddi bir ivme yakaladık. Sayın Sudani’nin ortaya koyduğu irade ve vizyon bu noktaya gelmemizde çok önemli rol oynamıştır. İnşallah bunu güçlendirerek devam ettireceğiz.  

Değerli kardeşimle az önce Türkiye-Irak ilişkilerini kapsamlı bir şekilde ele aldık. Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeler hakkında fikir teatisinde bulunduk.  

İlişkilerimizi daha da ileriye taşıyacak belgeleri imzaladık. Irak’la ilişkilerimizi salt iki devlet arasındaki münasebetler olarak görmüyoruz.  

İş birliğimizin her alanda geliştirilmesini, kardeşlik hukukumuzun bir gereği olarak telakki ediyoruz. Irak’ın huzuru ve istikrarını hiçbir zaman ülkemizden ayrı tutmadık, tutmuyoruz.  

Görüşmelerimizde güvenlik ve terörle mücadele iş birliğimiz üzerinde önemle durduk. Türkiye’nin olduğu kadar Irak’ın milli güvenliğini de tehdit oluşturan PKK, FETÖ ve DEAŞ’a karşı müşterek mücadelenin sürdürülmesi konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Bölgemizin geleceğinde teröre yer olmadığının tekrar altını çizdik.  

Irak'la ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıl 18 milyar dolara yaklaştı. Ancak potansiyelimizin çok daha fazla olduğu kanaatindeyiz. Bu anlayışla çabalarımızı sürdürüyoruz.  

Kalkınma Yolu Projesi hem Irak’ın hem de bölgemizin istikrarına, refahına büyük katkı sağlayacaktır. Görüşmemizde projenin hızla hayata geçirilmesine yönelik adımları ele aldık.  

Geçtiğimiz yıl imzaladığımız Su Çerçeve Anlaşması ve tesis ettiğimiz iş birliği mekanizmaları marifetiyle altyapının ıslahı dahil olmak üzere Irak'la ortak projelerin gerçekleştirilmesine odaklanıyoruz.  

Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı üzerinden petrol sevkiyatının yeniden başlaması gibi başlıklarda süratle ilerlemek istiyoruz.  

Sayın başbakanla ayrıca; bankacılık, sanayii, eğitim ve yükseköğretim gibi diğer alanlardaki iş birliğimizi de ele alarak bu konularda atabileceğimiz ilave adımları değerlendirdik.  

Irak’ın bilhassa Suriye ile iyi komşuluk ilişkileri geliştirmesinin, bölgemizin  istikrar ve huzuru bakımından çok önemli olduğuna inanıyorum. Bu konuda Irak ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz.  

İsrail’in Gazze’de başlattığı sonrasında Lübnan’a ve Suriye’ye de taşıdığı saldırgan siyasetin sonuçları ortadadır. İsrail bölgeyi kana, gözyaşına ve istikrarsızlığa boğarak kendi güvenliğini sağlayacağını zannetmektedir. Bunun ham bir hayal olduğunu zamanla daha net göreceğiz.  

İsrail’in Gazze’ye yardım girişlerini tamamen durdurmasıyla açlık tehlikesi artık kitlesel ölümlere varacak vahimli boyutlara ulaşmış vaziyette.  

Pakistan ile Hindistan arasındaki gerilimin, çok sayıda sivilin şehit olduğu füze saldırılarıyla sıcak çatışmaya dönüşmesinden endişe duyuyoruz. Saldırılarda hayatını kaybeden kardeşlerimize Allah’tan rahmet, kardeş Pakistan halkına ve devletine başsağlığı diliyorum.  

Dün Başbakan Şahbaz Şerif ile önemli bir görüşmemiz oldu. Keşmir’deki menfur terör saldırısına ilişkin Pakistan’ın uluslararası soruşturma yürütülmesi teklifini kıymetli buluyoruz. Türkiye olarak ateşe benzin dökenlere rağmen olaylar geri dönülmez noktaya varmadan tansiyonun düşürülmesi için gayret gösteriyoruz.

Irak’ın birlik ve bütünlük savunucusu olan Türkmenler tüm zorluklara karşın bugün de hem Irak’ın hem de Irak-Türkiye ilişkilerinin güçlenmesine katkıda bulunuyor. Kardeşim Sudani’nin Irak Türkmenlerinin hak ve menfaatlerinin korunması konusundaki hassasiyetini takdirle karşılıyorum.   

Irak Başbakanı es-Sudani’nin konuşmasından satır başları şu şekilde:

“İşbirliği Stratejik Konseyimizin toplantısını az önce gerçekleştirdik. Irak-Türkiye ilişkileri her şeyden önce iki komşu halk arasındaki ilişkidir. Komşuluk bağları, ortak çıkarlar, tarih, sosyal ilişkiler, dini ilişkilerimiz ve her şeyden önce var olan bağlardır.  

Bu ziyaretimiz ve görüşmeler açıkçası çok açık bir şekilde yapılmıştır. İlişkilerimiz temeller üzerinde yürümektedir.  

Bunlar arasında güvenlik boyutları vardır. Terör belası iki ülkeyi de etkilemektedir. Biz açık bir şekilde Irak’ın güvenliğini Türkiye’nin güvenliği saymaktayız. Hükümetimizin PKK ile ilgili tutumu sabittir. Irak yasalarına göre, PKK örgütü yasaklı bir örgüttür.  

Hiçbir kesimin Irak topraklarını kullanarak Türkiye’ye saldırmasına izin vermeyiz. Aynı zamanda koordinasyon, iş birliği, güvenlik alanında bilgi alışverişi ve sınamalara karşı birlikte hareket etme, Irak’ın güvenliğinin korunması gibi konuları ele aldık.  

Siyasi çözümlerin ve silah bırakma söz konusuydu, ikinci bir konu olarak da Cumhurbaşkanının Bağdat ziyareti görüşüldü.  

Bölgedeki gelişmeler ve Filistin konusunda bütün görüşlerimiz örtüşmektedir. Gazze’de bir katliam yapılmaktadır. Bu saldırıların durdurulması ve süre gelen tehditlerin durdurulması gerekmektedir.  

Suriye ile ilgili tutumumuz açıktır. Biz Suriye’yi ulusal güvenliğimizin bir parçası olarak görmekteyiz. Dolayısıyla yeni bir siyasi hareketle birlikteyiz. Şam'daki idareyle görüştük bu konuları Sayın Cumhurbaşkanıyla da görüştük.  

DAEŞ konusu bölge güvenliği için gerçek bir tehlike teşkil etmektedir. Bizim bunu ortak bir şekilde ele alıp yok etmemiz lazım."